Internationale Spectator januari 2015

Een digitale Internationale Spectator: nieuw maar toch vertrouwd

Niet langer op papier, maar in bits en bytes, via het scherm en gratis; zo ontvangt u de Internationale Spectator met ingang van dit jaar. Ook de Spectator gaat zo in zijn 69ste jaargang mee in een ontwikkeling die onafwendbaar is in de wereld van de tijdschriften: digitalisering. Een digitale Spectator. Dat is nieuw en zal wellicht voor sommigen (even) wennen zijn. Tegelijkertijd blijft ook de digitale Spectator trouw aan de missie uit het verleden. Een blad dat er op gericht is op het grensvlak van wetenschap en beleid de lezer te informeren over de belangrijkste internationaal-politieke ontwikkelingen, met bijzondere aandacht voor de plaats van Nederland en België in de wereld van vandaag. In die zin blijft de Spectator ook in zijn nieuwe vorm vertrouwd.

Klik HIER voor de nieuwe digitale editie van januari 2015

Inhoud:

'Volgwagen in het peloton van de wereldpolitiek'
 
Deze allereerste digitale aflevering wordt geopend door Clingendael-directeur Ko Colijn, die in zijn column '2015: de nieuwe Internationale Spectator' stelt dat met de lancering van de digitale Spectator de logica van het volgen van de wereldpolitiek is hersteld. Niet langer gevangen in het keurslijf van het productieproces van een papieren editie kunnen deadlines in livelines worden omgezet. Als een volgauto meerijden in het peloton van de wereldpolitiek, daar is deze digitale Spectator toe in staat, alsmede tot scherpe analyses op de rand van de actualiteit.

2015: kansen en gevaren; lichtpuntjes en zwarte bladzijden
 
Vervolgens bekijken de leden van de Algemene Redactie wat het jaar 2015 voor hun respectieve expertisegebieden in petto heeft. En daarbij gaat het zowel om kansen als gevaren, om zwarte bladzijden als lichtpuntjes. Dat hebben we wat betreft het jihadistisch geweld al in de eerste weken van dit nog prille jaar kunnen aanschouwen: zorgden de twee aanslagen in Parijs voor een zwarte bladzijde, de herovering van het stadje Kobani door de Koerden op de IS vormt een lichtpuntje en zou mogelijk een eerste stap kunnen zijn in het tot staan brengen van de opmars van IS in Syrië en Irak.
 
Een tour d’horizon van dreigingen en mogelijkheden op geopolitiek gebied levert het beeld op dat spanningen tussen Oost en West zullen oplopen, het Midden-Oosten verder zal imploderen en Azië het centrum van de wereldeconomie wordt, aldus David Criekemans: Geopolitieke gevaren en kansen anno 2015
 
De mondiale financiële infrastructuur moet worden aangepast, in het bijzonder om de armste landen een grotere stem in het kapitaal-kapittel te geven, aldus de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) in zijn recent uitgebracht rapport. Kees van Paridon zet de belangrijkste aanbevelingen op een rij: Naar een nieuwe financiële architectuur?
 
Geen land en leider zijn het afgelopen jaar meer in het nieuws geweest dan Rusland en Poetin. Hoe zal dat in 2015 zijn? André Gerrits voorziet geen dramatische veranderingen in de binnen- en buitenlandse politiek van Moskou; de statuur van Poetin wordt verder versterkt, want hij is in eigen land onaantastbaar, terwijl de Verenigde Staten en de Europese Unie zich niet krachtiger zullen doen gelden dan in de voorbije jaren: Rusland in 2015

Stond 2014 al in het teken van (de strijd tegen) het jihadistisch terrorisme, dan is 2015 met de aanslagen in Parijs wel heel slecht begonnen. De grootste dreiging die van het jihadistisch terrorisme uitgaat is echter niet van fysieke, maar van maatschappelijke aard; een bedreiging van onze samenleving, aldus Edwin Bakker: Jihadistisch terrorisme in 2015
 
Eind van dit jaar vindt de internationaal klimaatconferentie in Parijs plaats. Staan we nu eindelijk aan de vooravond van een trendbreuk die leidt tot meer duurzame internationale verhoudingen op het gebied van klimaat, energie en grondstoffen?, vragen Stephan Slingerland en Hans Bolscher zich af: Klimaat, energie en grondstoffen

Mendeltje van Keulen heeft niet direct het komende jaar, maar de eerste helft van 2016 in het vizier. Dan is Nederland voorzitter van de Europese Raad en in dat kader zullen onze Eerste en Tweede Kamer gastheer zijn van een reeks bijeenkomsten met de Europese collega-parlementariërs. Een uitgelezen kans om de rol van nationale parlementen binnen de EU en de samenwerking met het Europees Parlement verder kleur te geven: Parlementaire samenwerking in Europa
 
De EU begeeft zich de laatste jaren steeds meer ‘onder staten’, zonder zelf een staat te zijn. Een van haar ambities is de eerbiediging en ontwikkeling van het internationale recht. Maar laat dat recht de Unie wel toe haar ambities te verwezenlijken? Het antwoord op die vraag komt van Ramses Wessel: De EU en grenzen van internationaal recht

 En dat internationale recht is niet meer geheel van deze tijd, zo meent Gelijn Molier, want hoewel er meer falende staten zijn dan ooit en de impact van non-statelijke actoren op de internationale vrede en veiligheid ongekend groot, erkent het internationaal recht noch de één noch de ander: Falende staten, non-state actors & internationaal recht

 Voorts:
 
Frank Slijper bespreekt de rol van explosieve wapens in bevolkte gebieden aan de hand van een trio zaken voor het Joegoslavië Tribunaal: Joegoslavië-tribunaal over inzet explosieve wapens. Het is de hoogste tijd voor duidelijker richtlijnen voor het gebruik van dergelijke wapens, steviger verankerd in het internationaal recht. Jos Notenboom en Jens Nielsen nemen het recente Deense akkoord over de transitie naar een koolstofarm energiesysteem onder de loep: Deens energie-akkoord springplank voor de toekomst. En Jan Buruma beziet of Oekraïne in zijn zoektocht naar de eigen identiteit iets kan leren van dezelfde zoektocht van Bulgarije begin jaren ’90: Oekraïne speelbal der grote mogendheden


Christ Klep toog voor de Spectator naar Soesterberg, bezocht aldaar het nieuwe Nationaal Militair Museum en doet daarvan verslag: Nationaal Militair Museum. Kees van Paridon bespreekt Jeroen Touwens boek over de plaats van Nederland in de wereldeconomie (in de periode 1950-2010), en Dick Zandee las de memoires van Pieter Feith, crisisdiplomaat pur sang. Tot slot korte besprekingen in de rubriek ‘Nieuw Verschenen’ door Joris Kreutzer van een drietal recente boeken over internationale veiligheids- en militaire kwestie: Recente boeken over internationale veiligheid en militair leiderschap.