Reactie toevoegen

van den Berg
wo, 11/13/2019 - 18:37

Permalink

Helaas gaat het in genoemd artikel van MEP Piri in de eerste regel al mis. Er bestaat namelijk, zoals het later aangehaalde Prespa Akkoord duidelijk bepaalt, geen "Noord-Macedonische" doch alleen een "Macedonische" BUZA Minister. Minister Dimitrov geeft al geruime tijd, op de website van zijn ministerie, hiertoe nadere tekst en uitleg.
Er schort echter meer aan dit artikel, aangaande materie die ik al enige decennia volg (waaronder opkomst en vervolg van Kabinet Zaev, op dagelijkse basis) zodat ik mij enkele kanttekeningen durf te permitteren.
De WB regio staat zeer zeker onder invloed van de Russische Federatie, China, Turkije, het Midden Oosten etc maar het valt te betwijfelen of het - voor Noord Macedonië en Albanië negatieve - EUCO besluit van 18 oktober jl. deze twee WB landen in de armen van deze externe spelers duwt. De Russen ontberen daartoe de fondsen, de Chinezen investeren wel, doch zeer beperkt en berekend, en de Turken hebben eveneens hun beperkingen die nog meer van toepassing zijn voor het Midden Oosten, terwijl de EU nog altijd de belangrijkste handelspartner voor de WB is (meer dan anderen bij elkaar) en in de WB ook nu nog daar de politieke en democratische focus op blijft gericht, ondanks enkele - reeds gesprongen - proef ballonen rond een "Noorwegen in de Balkan" of een "Mini-Schengen", als geopperd maar snel ook weer verworpen, alternatief voor EU lidmaatschap. Dat blijft daarmee onveranderd strategisch doel, ongeacht of er nu wel of niet een strategische blunder is gemaakt tijdens de Raad van Ministers sessie (EUCO) van 18 oktober 2019.
De geloofwaardigheid van de EU is zeker tanende, maar was dat ook al vóór 18 oktober (onder meer nadat men de Kosovaren tal van 'benchmarks' liet halen, en men in Prishtinë uiteindelijk alles deed wat men vanuit Brusselse zijde verlangde, zelfs gebiedsafstand ten faveure van Montenegro, teneinde de zo sterk en terecht verlangde visa-liberalisatie te verkrijgen, om vervolgens een "Nee" als antwoord van de EU te krijgen. Dit was ruim voordat EU lidstaten "Nee" verkochten aan Albanië en Noord Macedonië, zodat de geloofwaardigheid van de EU al eerder was aangetast dan oktober dit jaar.
Dat Nederland zich hierbij zou verschuilen achter de brede rug van Macron lijkt mij in strijd met de waarheid. Nederland had in diverse - plenaire en Vaste Kamercommissie Europese Zaken - debatten van de Tweede Kamer een helder "Ja, mits" en "Nee, tenzij" beleid ontwikkeld; gaf groen licht voor Noord Macedonië en een rood licht voor Albanië, met heldere toelichting daaromtrent, maar sprak voor Albanië geen veto bij voorbaat uit doch meldde bereid te zijn, indien sprake van geïsoleerde positie, mee te werken aan gezamenlijke standpunten, en liet in het geval van de eerdere voorwaarde - namelijk de Speciale Aanklager (door de auteur voor het gemak weggelaten; inmiddels zit deze aanklager zélf achter slot en grendel en wordt SJO Janeva zélf aangeklaagd vanwege ambtsmisbruik, afpersing etc) - van de EUCO van juni dit jaar nu vallen, zodat wellicht eerder van een objectieve ('strict & fair'/'merit-based') houding kan worden gesproken dan een verschuilen achter Macron. Niet genoemd worden de landen die dat juist wél deden, waaronder Italië en Griekenland, die halsstarrig bleven vasthouden aan de 'koppeling' van Albanië en Noord Macedonië, wetende dat er weliswaar bijna volledige steun onder EU lidstaten was voor de Macedoniërs (niet: Noord Macedoniërs) maar bepaald niet voor de Albanezen. Vasthouden aan deze 'koppeling' staat daarmee gelijk aan een veto voor beide landen. Nederland heeft beide WB landen afzonderlijk op haar merites beoordeeld, en zich zeker niet verscholen achter het Franse staatshoofd.
Nu is het niet mijn opzet om de hele column - paragraaf voor paragraaf - van commentaar te voorzien, maar de stelling dat er "geen buitenlandexpert is te vinden die zou ontkennen dat Noord-Macedonië er in democratisch opzicht veel beter voor staat dan een paar jaar geleden" is pertinent onjuist. Ik kom ze wekelijks tegen in artikelen, via diverse media en sociale media. Critici, waaronder bijvoorbeeld ook de Franse Ambassadeur in Skopje, richten zich al geruime tijd op het gebrek aan hervorming; gebrek aan verzoening; gebrek aan rechtsstaat ontwikkeling, etc en daarnaast juist een toename in georganiseerde misdaad; corruptie; nepotisme, en aanhoudende 'state capture' (zowel politieke controle over staatsinstellingen als vermenging van de 'trias politica') en andere problematiek, zoals de economische ontwikkeling en aanhoudende armoede; 'brain drain', en problematiek op het terrein van gezondheidszorg, onderwijs, milieu (luchtverontreiniging neemt jaar op jaar toe). Persoonlijk zie ik wel vooruitgang, op bepaalde terreinen, al vind ik "veel vooruitgang" lastig te kwalificeren, en mogelijk tamelijk optimistisch ingezet, en wil mij voorts niet het predikaat 'expert' toeëigenen, maar er worden - zowel door de Macedonische burgers als door buitenlandexperts - in voorkomende gevallen wel degelijk vraagtekens geplaatst bij de vooruitgang. Het Kabinet Zaev beloofde van meet af aan meer transparantie; meer verantwoording af te leggen; een 'beter leven en een betere lucht', meer media vrijheid en tal van andere zaken die niet goed van de grond kwamen. Sterker, er kwamen wetsvoorstellen die de vrijheid van meningsuiting (onder het mom van 'fake news' c.q. 'hate speech'-bestrijding, waar ook de Macedonische overheid inmiddels meermaals op is betrapt) zouden beperken indien de Sobranie, het Macedonische Parlement, deze zouden aannemen en nog deze week moest een voorstel dat de vrijheid van vergadering en protest zou beperken schielijk worden ingetrokken.
Kortom, er is m.i. zeker sprake van vooruitgang maar tevens van stagnatie en helaas ook de nodige 'backsliding', met alle oorzaken van dien, zodat er onder buitenlandexperts een tamelijk wisselende beoordeling valt waar te nemen en ik elk geval niet louter en alleen een jubelende toon valt waar te nemen, zoals wordt gesuggereerd.
Er bestaan problemen in de WB regio én binnen EU verband. Terecht wordt verwezen naar lidstaten die snel konden toetreden, maar nog altijd endemische problemen kennen die ook in de WB regio voorkomen - zoals georganiseerde misdaad; corruptie; nepotisme, maar zeker ook 'Rule of Law issues' - en al die problemen verdienen aandacht en oplossing. Macron laat nu een 'non-paper' circuleren en tracht een fundamentele discussie op gang te brengen hoe de EU beter en meer democratisch kan functioneren, en hoe het toetredingstraject beter kan worden ingericht en gehandhaafd (inclusief stappen terug in het proces, of zelfs weer een 'exit'). Tijdens gesprekken deze week, binnen het kader van het 'Paris Peace Forum' heeft het Franse staatshoofd uitgebreid gesproken met WB collega's. Daaruit valt af te leiden dat Macron weliswaar nationale en continentale problematiek wil laten doorklinken in zijn beleid, maar zeker ook oog heeft voor de regionale belangen van de WB6 landen en gezamenlijk wil nagaan hoe ook zij kunnen worden opgenomen binnen de EU zonder dat dit tot aanvullende problematiek gaat leiden. Dat komt mij voor als een ander beeld, en mogelijk een 'andere waarheid' dan hetgeen de auteur schetst over President Macron, het Nederlands beleid ten aanzien van de Westelijke Balkan en de veronderstelde algemene waardering voor 'veel vooruitgang' in Skopje en omgeving.

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.