Reactie toevoegen

Paul Lookman
ma, 07/20/2020 - 17:20

Permalink

In zijn 'long read' haalt de auteur een groot aantal issues aan die op grond van de coronacrisis heroverweging verdienen. Hij stelt wel de vraag hoe "een nieuw evenwicht" kan leiden tot "een (geo)politieke ommekeer en herwaardering van mondiale samenwerking kan leiden", maar van een echte analyse komt het niet.

De kern van zijn betoog is een pleidooi voor herglobalisering 'van onderaf', zonder aan de orde te stellen dat globalisering inherent is aan neoliberalisme, het idee dat vrije, ongereguleerde markten leiden tot efficiëntie en stabiliteit. Dit marktfundamentalisme is nog altijd het Leitmotif van de Wereldbank en het IMF, en is ingeschreven in de statuten van de Europese Centrale Bank. Terecht klaagt de auteur de globalisering aan, maar wie daar aan wil sleutelen moet het neoliberalisme aan de orde stellen. De privatiseringsgolf van de afgelopen tientallen jaren moet worden teruggedraaid, essentiële productie en diensten moeten weer in overheidshanden komen. Dat alles vergt een fundamentele wijziging van de mentaliteit bij overheden, beleidsmakers, instellingen, academici en 'big business'. Een proces van tientallen jaren (verkeerd) neoliberaal beleid maakt men niet 'overnight' ongedaan.

Voor wat de geopolitieke aspecten betreft ziet de auteur ook wel in dat diplomatie en samenwerking gebrekkige fenomenen blijven in een veranderende wereldorde. Bij zijn kijk op China kan men toch wel kanttekeningen maken. Als er al sprake is van Chinese coronadiplomatie, dan is dat een reactie op de Amerikaanse Wuhanviruspropaganda om eigen falen te verdoezelen. China creëert vrienden door het uitrollen van zijn Belt & Roadproject. China heeft geen landen op zijn 'verlanglijstje', maar probeert legitiem ingangen te vinden in Europese markten, volstrekt vreedzaam. Vergelijk dat eens met de manier waarop de Europese koloniale mogendheden en de VS hun economische belangen in de wereld hebben 'verdedigd'. Daar komt nog bij dat de Chinese economische expansie door 'het Westen' extreem zwaar wordt tegengewerkt.

Hoewel de economische gevolgen van de coronacrisis niet aan China voorbij zullen gaan kan men toch niet stellen dat China "ook bijzonder veel te verliezen" heeft. Dat China zich economisch heeft kunnen ontwikkelen is het logisch resultaat van het neoliberalisme in de rest van de wereld. Dat heeft niets te maken met "een prachtige deal", maar alles met eenvoudige economische en commerciële principes. De komende tientallen jaren gaat China onverstoorbaar door met het mondiaal uitrollen van zijn Belt & Road, en zal tegelijk extra aandacht besteden aan de ontwikkeling van zijn binnenlandse markt.

Dan het vaccin. Gelukkig wisselen wetenschappers hun uitvindingen intensief met elkaar uit. Het zal geen kwestie zijn van 'wie het eerst het vaccin uitvindt', maar wie voldoende productie- en distributiecapaciteit heeft.

Tenslotte de "ontkoppeling van de Amerikaanse en de Chinese economie". Vandaag weten we dat niet enkel de Amerikanen, maar zowat de hele Angelsaksische wereld Chinese IT en technologie weert. Dat is kortzichtig beleid waarmee men zichzelf in de voet schiet doet. Niet enkel deze problematiek dreigt "het huidige Europa" te verscheuren. Europa zal keuzes moeten maken. Blijft het de partituur van de VS spelen, bijvoorbeeld in het nefaste hakken op Rusland, of zoekt het toenadering tot onze grote buur. Blijft het onder het juk van de VS en de NAVO, of maakt het zich daarvan los. Dát kan voorkomen dat we "mondiaal irrelevant" worden.

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.