Nieuw Verschenen: politieke moorden en (koude) oorlogen
Books & Movies Geopolitics & Global Order

Nieuw Verschenen: politieke moorden en (koude) oorlogen

10 Jan 2018 - 12:12
Back to archive
Author(s):

Historicus Joris Kreutzer bespreekt de meest opvallende, interessante, nieuw verschenen boeken op het gebied van de Internationale Betrekkingen. Met deze keer boeken over politieke moorden in Rusland, de toekomst van oorlog, de betrokkenheid van India in Afghanistan, conflicten in Helmand en de Koude Oorlog volgens Odd Arne Westad.

Amy Knight
Orders to Kill: The Putin Regime and Political Murder.
New York: Macmillan, september 2017; 384 pp.; € 24,=; ISBN: 978-1-2501-1934-6

Amy Knight - orders to kill

In Rusland is politieke moord bepaald geen nieuw fenomeen. In de periode van de tsaren en tijdens de Sovjetunie vonden vele journalisten, activisten en politieke tegenstanders de dood. Dit veranderde niet met het aantreden van Vladimir Poetin. Vanaf het moment dat Poetin in Rusland aan de macht kwam, is een opvallend aantal van zijn critici overleden. Helaas is er geen hard bewijs dat Poetin deze doden op zijn geweten heeft. Zelfs de huidige Amerikaanse president heeft gezegd dat “[n]obody has proven that he’s killed anyone....He’s always denied it.…It has not been proven that he’s killed reporters." Aangezien Poetin zelf de controle over deze moordonderzoeken heeft, is het niet verrassend dat er nooit definitief bewijs voor zijn betrokkenheid gevonden is.

In dit boek onderzoekt de Amerikaanse KGB-historicus Amy Knight de vele doden die onder verdachte omstandigheden zijn gevallen tijdens Poetins regime. Op basis van een grote hoeveelheid indirect bewijs stelt zij dat deze moorden deel uitmaken van een campagne van politieke moorden, onder Poeins directe leiding. Knight onderzoekt de opkomst van Poetin, vanaf de Russische veiligheidsdienst FSB eind jaren negentig van de twintigste eeuw tot zijn presidentschap van Rusland en de bijna absolute macht die hij vandaag de dag heeft. Gedurende deze weg naar de macht vonden velen van zijn tegenstanders en critici de dood – tegenstanders, zoals Alexander Litvinenko, de voormalige officier van de FSB, die in Londen met polonium vergiftigd werd of politicus Boris Nemtsov, die op straat net buiten het Kremlin vermoord werd. Ook beschrijft Knight de vele andere en minder bekende slachtoffers van de bloedige campagne van Poetin.

 

Lawrence Freedman
The Future of War: A History.
PublicAffairs, oktober 2017; 320 pp.; € 25,=; ISBN: 978-1-6103-9305-8

Lawrence Freedman The Future of War: A History.

Hoe oorlog er in de toekomst uit zal zien is een regelmatig terugkerend onderdeel van politieke debatten, strategische analyses en populaire fictie. Wat zijn de gevaren van de toekomst? Welke snode plannen zou een tegenstander met nieuwe technologie kunnen hebben? Hoe kunnen we ons het beste verdedigen? Hoe kan ook in de toekomst de vrede bewaakt worden of conflicten worden vermeden?

Sir Lawrence Freedman, Brits hoogleraar krijgsgeschiedenis, besteedt in zijn nieuwe boek aandacht aan het denken over de toekomst van oorlog en duikt daarbij ook in het verleden. Hij analyseert de periode van het Franse verlies bij Sedan in 1870 tot de huidige oorlogen in Irak en Afghanistan. Hierbij komt hij tot de conclusie dat de meeste voorspellingen over hoe oorlog zich in de toekomst zou ontwikkelen, er flink naast zaten. Toch hebben deze voorspellingen uit het verleden nog steeds veel invloed.

Freedman stelt dat de denkers die zich met de toekomst van oorlog bezighielden vaak een zeer geïdealiseerd beeld hadden van oorlogvoering. Toekomstige oorlogen zouden kleinschalig, kort en beslissend zijn. In de regel werd de mogelijkheid van langdurige oorlogen niet in hun visie meegenomen. Het winnen van de strijd door één beslissende knock-out slag, door een grote infanterie-aanval, een nucleair bombardement of een cyberaanval was en is een bijna onweerstaanbaar beeld voor veel militaire denkers. In hun visie pasten langdurige oorlogen zonder overduidelijke winnaars niet. Dit heeft er gedurende 150 jaar toe geleid dat er in het militair denken weinig aandacht bestond voor langdurige oorlogen, guerrilla-oorlogvoering en burgeroorlogen. De gevolgen hiervan hebben we onder meer kunnen zien tijdens de Eerste Wereldoorlog, in de Vietnamoorlog en in de oorlogen tegen het terrorisme in Afghanistan en Irak.

 

Avinash Paliwal
My Enemy’s Enemy: India in Afghanistan from the Soviet Invasion to the US Withdrawal.
Londen: Hurst Publishers, augustus 2017; 384 pp.; € 39,=; ISBN: 978-1-8490-4834-7

Avinash Paliwal My Enemy’s Enemy

De politieke en economische betrokkenheid van India in Afghanistan wordt vaak gezien als een manier om aartsvijand Pakistan dwars te zitten. Het is het klassieke voorbeeld van ‘de vijand van mijn vijand is mijn vriend’. Maar klopt dit wel? Is Pakistan wel de belangrijkste reden waarom India in Afghanistan aanwezig is of zitten er andere motieven achter?

 De politicoloog Avinash Paliwal analyseert de beleidsvorming en strategische overwegingen van India met betrekking tot Afghanistan. Hij begint bij de oorlog van de Sovjetunie in Afghanistan in de jaren tachtig en gaat via de Afghaanse burgeroorlog in de jaren negentig naar de Amerikaanse ‘war on terror’ vanaf eind 2001. Paliwal maakt deze analyse op basis van uitgebreide en weinig gebruikte primaire bronnen, zoals officiële memo’s, diplomatieke correspondentie en interviews met belangrijke spelers.

 Hij komt tot de conclusie dat het beleid van India ten aanzien van Afghanistan vooral wordt bepaald door India’s behoefte aan stabiliteit in de Afghaans-Pakistaans grensregio en veel minder gezien moet worden als een machiavellistisch complot tegen Pakistan.

 

 

Mike Martin
An Intimate War: An Oral History of the Helmand Conflict.
Londen: Hurst Publishers, november 2017;424 pp.; € 15,=; ISBN: 978-1-8490-4891-0

 Mike Martin An Intimate WarDertig jaar strijd in Helmand, een provincie in Afghanistan, gezien door de ogen van de lokale bevolking en opgetekend door de Britse voormalig legerofficier Mike Martin. Helmand ligt in het zuiden van Afghanistan, grenzend aan de in Nederland bekende provincie Uruzgan. In de westerse wereld wordt deze strijd gezien als een opeenstapeling van conflicten, van de invasie van de Sovjetunie, de burgeroorlog in de jaren negentig, het bewind van de Taliban tot het tijdperk na de Amerikaanse invasie van 2001. Maar voor de lokale bevolking zijn de conflicten in Helmand onderdeel van een altijd aanwezige strijd in het gebied, waarbij dezelfde mensen, families en groepen betrokken zijn. Hierbij speelt politiek of religie slechts een beperkte rol. Inwoners van Helmand strijden om lokale en materiële kwesties, zoals controle over het beschikbare land en het drinkwater in de provincie.

 Buitenstaanders begrijpen vaak niet dat de conflicten in Helmand niet gaan over politiek of ideologie, en dat heeft de strijd in Helmand volgens Martin alleen maar slepender en gewelddadiger gemaakt. Met als gevolg dat precies het tegenovergestelde bereikt is wat met de westerse interventies na 2001 beoogd was – een onveiliger en minder stabiel Afghanistan.

 

Odd Arne Westad
The Cold War: A World History.
New York: Basic Books, oktober 2017; 720 pp.; € 22,=; ISBN: 978-0-4650-5493-0

Odd Arne Westad The Cold War

De Koude Oorlog wordt vaak gezien als een clash tussen twee supermachten, die begon na de Tweede Wereldoorlog en ten einde kwam met de ineenstorting van de Sovjetunie. Een geografisch begrensd conflict met een duidelijk gedefinieerd begin en eind. Maar Odd Arne Westad, hoogleraar aan Harvard, betoogt in zijn boek dat de Koude Oorlog gezien moet worden als een ideologische confrontatie, die haar wortels heeft in de industriële revolutie, en de gevolgen worden vandaag de dag nog steeds gevoeld.

De twintigste eeuw kan gezien worden als een periode waarin rivaliteit tussen twee ideologieën elke hoek van de wereld transformeerde. Van Hollywood tot Hanoi voelden jonge mensen dat ze streden voor de toekomst van de wereld. De Koude Oorlog is weliswaar begonnen in Europa, maar had de grootste gevolgen in Azië, Afrika en het Midden-Oosten. Bijna elke gemeenschap op deze continenten werd tijdens de Koude Oorlog gedwongen een kant te kiezen. De keuzes die gemaakt werden, hebben wereldwijd nog steeds grote economische en politieke gevolgen.

Volgens Westad hebben veel problemen op het gebied van milieu, sociale ongelijkheid en ook etnische conflicten hun wortels in de Koude Oorlog. De ideologische strijd in deze periode beïnvloedt nog steeds de politiek van landen als China, Rusland en de Verenigde Staten. En de oorlogen in Irak en Afghanistan zijn voor een belangrijk deel het gevolg van de onwrikbare overtuiging tijdens de Koude Oorlog dat militair ingrijpen als een bijna universeel inzetbaar instrument tot vreedzame oplossingen kan leiden.

Authors

Joris Kreutzer
Historicus