Terug naar archief
Author(s):
De wereld door de ogen van ons team van spectators

Biden vs. Trump: meer dan een verschil van stijl

03 Nov 2020 - 13:50

Onlangs deed ik mee aan een panel over de trans-Atlantische betrekkingen. Er waren verschillende internationale sprekers, waaronder een Europese ambassadeur in Washington. Nu is het natuurlijk lastig voor een ambassadeur om aan te geven wat hij of zij echt denkt aan de vooravond van de presidentsverkiezingen. De ambassadeur moet overweg kunnen met de bewoner van het Witte Huis, wie dat ook moge zijn.

Zoals premier Mark Rutte vorig jaar zei: “Soms moet je dansen met wie er op de dansvloer staat.” En we kennen het recente voorbeeld van de Britse ambassadeur in Washington, Kim Darroch, die in 2019 door Donald Trump werd weggestuurd toen naar buiten kwam hoe Sir Kim echt dacht over de Amerikaanse president. Verkiezingstijd is dan lastig. Altijd een slag om de arm houden dus en nooit een voorkeur voor de ene of de andere kandidaat uiten.  

Er zijn genoeg redenen om te denken dat de trans-Atlantische betrekkingen ook onder de eventuele President Biden geen ‘walk in the park’ zullen zijn

De ambassadeur zei dat het verschil tussen presidentskandidaten Joe Biden en Donald Trump vooral een verschil van ‘stijl’ was. De stijl van Trump omschreef hij als kort door de bocht en die van Biden als meer verfijnd. De ambassadeur kwalificeerde zijn opmerkingen door te zeggen: “Don’t get me wrong, style matters!”

Dat is zo. Stijl doet ertoe. C’est le ton qui fait la musique en in de internationale diplomatie is dat heel belangrijk. Maar door het vooral op stijl te gooien, wordt het verschil tussen Biden en Trump wel gebagatelliseerd. Want ja, over stijl valt te twisten en smaken verschillen.

Er zijn genoeg redenen om te denken dat de trans-Atlantische betrekkingen ook onder de eventuele president Biden geen ‘walk in the park’ zullen zijn. De handelsagenda van Biden lijkt in veel opzichten op Trumps ‘America First’-beleid. De democraat uit Delaware staat niet bekend om zijn vrijhandelsgeest. ‘Buy America’ is hem niet vreemd, zeker niet als de Amerikaanse economie op moet krabbelen uit het corona-dal.

Het Europese plan om een belasting te heffen op digitale diensten – lees: op Apple, Google, Facebook en Amazon – kan explosief worden. Ook zal Biden verwachten dat Europese landen een hardere, pro-Amerikaanse koers richting China zullen volgen. De vraag is of wij daartoe bereid zijn.

Verschillende hoofdsteden probeerden vooral geen brokken te maken in Washington, in de hoop daarmee Trumps woede – in de vorm van tweets of tarieven – bespaard te blijven

Daartegenover staat dat onder Biden de Verenigde Staten (VS) zich weer zullen aansluiten bij het klimaatakkoord van Parijs en het nucleaire akkoord met Iran. Hij zal de VS niet terugtrekken uit de Wereldgezondheidsorganisatie, en investeren in de Wereldhandelsorganisatie. Hij zal van Europa verwachten dat het meer doet om bij te dragen aan de eigen veiligheid – en de investeringen in defensie die daarmee gemoeid zijn – maar hij zal zich ook duidelijker committeren aan het bondgenootschap van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO).

Biden is geen openlijke fan van de Brexit, of zelfverklaard tegenstander van de Europese Unie (EU). De tariefoorlog rond de vliegtuigbouwers Boeing en Airbus zal waarschijnlijk opgelost kunnen worden, en Biden zal de import van Nederlands en Duits staal en aluminium, of Europese auto-onderdelen, niet als een bedreiging voor de nationale veiligheid zien.

De verkiezing van Trump in 2016 kwam als een schok voor het establishment in Europa. De afgelopen vier jaar hebben Europese politici en beleidsmakers leren leven met een grillige en soms bruuskerende president. Verschillende hoofdsteden probeerden vooral geen brokken te maken in Washington, in de hoop daarmee Trumps woede – in de vorm van tweets of tarieven – bespaard te blijven.

Volhouden tot 20 januari 2021 luidde het devies. Mocht Biden tegen die tijd geïnaugureerd worden, dan zal men in Brussel en elders – ondanks de uitdagingen die zich hoe dan ook zullen aandienen – opgelucht ademhalen. ‘Style matters’, maar inhoud ook. En stiekem weet ik dat de ambassadeur dat ook wel weet.

 

Auteurs

Rem Korteweg
Senior research fellow bij Instituut Clingendael